Unieke kenmerken
Landschap
Erfdelen als ontwikkelmodel geeft nieuw leven aan vrijkomende boerenerven of andere agrarische locaties in het buitengebied.
Architectuur
We vervangen oude schuren door nieuwe schuurwoningen of een andere passende woonvormen ('rood' voor 'rood' of 'ruimte voor ruimte') en knappen, indien aanwezig en wenselijk, de bestaande boerderij op.
Ambitie
Een deelerf voegt waarde toe aan het buitengebied; natuurlijke kringlopen worden hersteld en samen met boerende buren worden de bewoners 'hoeders van het landschap'.
In de oude ‘deel’ is een grote gemeentschapruimte toegevoegd, met daaroven twee logiesverblijven. In de oude boerderij zijn twee gezinswoningen gerealiseerd.
Met twee 'Haybarns' zijn in totaal zes extra woningen toegevoegd. Dit opzichzelfstaande, flexibele woonconcept van Woonpioniers is perfect geschikt voor landelijke opgaves.
De hooischuur is door de bewoners zelf opnieuw opgebouwd en omgetoverd tot werkplaats, opbergruimte en yoga-/meditatieruimte.
De uitgebreide gemeenschappelijke moestuin is een belangrijke ontmoetingsplek voor de bewoners van Buitendelen.
In samenwerking met het waterschap is een wadi aangelegd die de biodiversiteit moet versterken en als buffer dient bij extreme neerslag.
In stijl met de rest van de ingetogen, kwalitatieve bebouwing is een collectieve fietsenschuur en berging toegevoegd.
Beweeg over de witte stippen voor meer informatie
Voorbeeldproject Lettele
Buitendelen (oplevering 2024) is een goed voorbeeld van collectief particuliere ontwikkeling die nieuw leven geeft aan een oud erf en 4 ha land. De 8 huishoudens samen versterken de biodiversiteit en de waterhuishouding van het gebied, delen mobiliteit en voorzien voor een aanzienlijk deel in de eigen voedselproductie. De nieuwe schuurwoningen gaan op in het landschap en de oude boerderij is in ere herstelt.
Linksboven zie je de oude deel en oorspronkelijke boerderij, daarin zijn twee nieuwe woningen en een gemeenschapsruimte met twee logiesverblijven gerealiseerd. Rechtsboven staan twee biobased schuurvolumes (van het type 'Haybarn', zie ontwerpproducten) die samen zeven woningen bevatten. De hooischuur rechtsonder is door de bewoners zelf opnieuw opgebouwd en omgetoverd tot werkplaats en opbergruimte met boven een yoga-/mediatiestudio. Samen beheren de bewoners het 4 hectare grote biodiverse terrein met onder andere een boomgaard, moestuin en wadi.
Erfdelen combineren
met Haybarn
Bij Woonpioniers streven we ernaar participatieve ontwikkelmodellen te combineren met slimme biobased ontwerpconcepten. Dit heeft tal van voordelen wat personalisatie, kosten, doorlooptijd en duurzaamheid betreft. Bij Buitendelen hebben we ons ontwerpconcept Haybarn benut; een type schuurwoning dat perfect past in het buitengebied en ruimtelijke interieurs met veel lichtinval oplevert.
Combineer erfdelen met deze ontwerpproducten:
_edited.jpg)
FAQ
Als particulier is het op agrarische locaties vaak al mogelijk om oude opstallen te vervangen door nieuwbouw ('rood voor rood'). Maar als collectief nieuwe adressen toevoegen op een erf is een ander verhaal, vergt pioniersvermogen en vaak een lange adem. Integrale plannen waarin duurzame woonvormen, landschapsherstel, biodiversiteit en waterbeheer samenkomen kunnen in bepaalde gemeentes echter deuren openen. De tijdsgeest zit mee en geslaagde voorbeelden (waaronder BuitenDelen) zijn er in overvloed.
Je kan starten door bij de gemeente die jullie op het oog hebben te peilen hoe de vlag erbij hangt. Daarbij kunnen we in een vroeg stadium al helpen met het samenstellen van een presentatiedocument waarin een ruimtelijke visie en bussinesscase worden toegelicht. Wij zien vaak hoe kwalitatieve en concrete plannen dichte deuren kunnen openen.
In het voorbeeld van Buitendelen hebben de drie initiatiefnemers, na wat eigenhandig voorwerk met provincie en gemeente, via Funda een kansrijke boerderij gekocht. Terwijl ze een tijd samen in de oude boerderij woonden, hebben ze met ons de plannen doorontwikkeld.
De welwillendheid ten aanzien van erfdelen verschilt per provincie en gemeente. Op www.erfdelen.nl/erven-te-koop wordt bijgehouden welke gemeenten positief staan tegenover dit type ontwikkeling. Van de provincies Overijssel, Gelderland en Brabant is bekend dat er helder beleid voor erfdelen is opgesteld. Op www.zelfbouwinnederland.nl of www.crowdbuilding.nl staan projecten waarbij je misschien kan aanhaken, ook wij plaatsen daar onze projecten op.
Het is niet nodig dat bij aanvang van het ontwikkelproces de hele bouwgroep al compleet is. Sterker nog, we raden aan om met een selecte groep initiatiefnemers eerst een plek te vinden, een bondige visie te formuleren en wat lijnen op papier te zetten. Begint jullie project te lopen dan kunnen anderen in een later stadium op natuurlijke wijze aanhaken.
Het maximaal aantal huishoudens wordt door de desbetreffende gemeente bepaalt en ligt tot nu toe rond de 12 tot 15 woningen.
De meeste deelerven worden onder 'CPO' (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap) ontwikkeld, waarbij een groep particulieren in eigen beheer een aantal koopwoningen ontwikkeld. De deelnemers organiseren zich daarvoor in een Vereniging Van Opdrachtgevers welke het erf koopt. De groep maakt beslissingen over de gemeenschappelijke onderdelen van het project, is opdrachtgever van de architect en overige adviseurs en selecteert vaak samen één aannemer (waarmee uiteindelijk vaak individuele overeenkomsten worden afgesloten). Zaken die betrekking hebben op de individuele woningen bepalen de leden zelf. Deze opzet valt in sommige gevallen ook te combineren met huurwoningen en na realisatie met een beheerscoöperatie. Woonpioniers treed behalve als architect ook als CPO-begeleider op en kan jullie helpen kwaliteit, snelheid en haalbaarheid te borgen in dit proces.
Ja, het is goed mogelijk om coöperatief te ontwikkelen. Dit is een mooie en sociale manier van ontwikkelen waarbij voor nu en later betaalbare (huur)woningen worden gerealiseerd. Een wooncoöperatie oprichten vraagt wat extra inspanning maar biedt mooie kansen, voor minder koopkrachtige maar ambitieuze collectieven. Woonpioniers heeft de ervaring, het netwerk en de drive jullie in dit bijzondere proces te begeleiden.
Ook als eigenaar van een erf met ontwikkelplannen kun je bij ons terecht. Van een eerste haalbaarheidsonderzoek, een integraal ontwerpproces en het betrekken van een passende bewonersgroep; wij staan je graag bij.
Woonpioniers is een enthousiast architectenbureau dat gespecialiseerd is in ecologisch, landschappelijk en collectief bouwen. Maar we gaan verder dan een standaard architectenbureau. We hebben naast Woonpioniers namelijk ook Woonco opgericht. Dit is een samenwerkingsverband van enthousiaste vakspecialisten gespecialiseerd in collectief ontwikkelen. Kennis die over verschillende disciplines is versplinterd brengen we samen. Zo kunnen we jullie initiatief van begin tot eind optimaal begeleiden, waarbij we de werelden van proces, ontwerp en bouw op elkaar aansluiten. Afgestemd op jullie behoeften geven we vorm aan een inspirerend en integraal ontwikkelproces. Dat is altijd maatwerk maar we beginnen nooit bij nul; als basis hanteren we een flexibele, betaalbare werkmethode waarin frisse ideeën zijn verwerkt.
We stellen een stappenplan en projectplanning op en een organisatiestructuur van de groep met bestuur en werkgroepen.
We ondersteunen de deelnemers, het bestuur en de verschillende werkgroepen in hun rol als opdrachtgever en ontwikkelaar. Daartoe brengen we kennis en ervaring mee van verschillende besluitvorming methodieken om op een goede manier samen te kunnen besluiten.
De experts van Woonco helpen bij het opstellen een stichtingskostenraming, een kasstroomschema en verdeelsleutel, bieden formats van onderlinge overeenkomsten en kunnen definitieve invulling hiervan begeleiden. Daarnaast kunnen we tevens helpen bij de vraag hoe jullie initiatief collectief te financieren.
We beschikken over een netwerk van planologen, landschapsarchitecten, ecologen, energieadviseurs en installateurs gespecialiseerd in collectieve woonvormen om tijdens het ontwikkeltraject op laagdrempelige wijze direct de juiste expertises aan tafel te hebben.
Desgewenst begeleiden we gesprekken met overheden, kunnen we de communicatie met omwonenden verzorgen en ondersteunen we bij werving van toekomstige medebewoners.
We staan in contact met meerdere ecologische bouwers door het hele land én beschikken zelf over een bouwtak genaamd Bouwpioniers. Op die manier is het mogelijk om als bouwteam te ontwikkelen.